Inleiding

Voor u ligt de eerste bestuursrapportage 2022.

Hierin rapporteren wij over de voortgang in de eerste vier maanden van dit jaar. In de tweede bestuursrapportage over de voortgang na acht maanden en bij de jaarrekening na twaalf maanden van het jaar. We kijken in de bestuursrapportage naar twee zaken: prestaties en budgetten en rapporteren alleen over de afwijkingen ten opzichte van de voorgenomen prestaties en budgetten bij de begroting.

Prestaties
In de eerste 4 maanden van 2022 liggen we met onze prestaties voor een groot deel op schema. We lichten de afwijkingen en de te nemen maatregelen in deze rapportage toe. Bij de jaarrekening 2022 blikken we terug op alle resultaten.

Hieronder volgt een totaalbeeld van de voortgang van de prestaties per programma. De prestaties van 2022 komen één op één uit de begroting 2022.  
Hieruit blijkt dat we qua voortgang van de prestaties op schema liggen. Van de 121 prestaties worden er 110 behaald (groen) en 11 met enige vertraging behaald (oranje). Er zijn geen prestaties waarvan wordt verwacht dat die dit jaar niet worden behaald.   
We lichten in deze bestuursrapportage per programma de afwijkingen en financiële mutaties toe.

De nog niet volledig gerealiseerde prestaties uit voorgaande jaren zijn ook opgenomen in deze rapportage. En we rapporteren over de voortgang van de prestaties uit het Bestuursprogramma 2018-2022, jaarschijf 2022.

Budgetten
De bestuursrapportage laat een negatief saldo zien van € 181.000, hetgeen resulteert in een negatief begrotingssaldo 2022 (=tekort) van € 378.000 na deze bestuursrapportage. Het verloop van het begrotingssaldo wordt in onderstaande tabellen in beeld gebracht.

Beoordeling van de budgetten
Voor deze 1e bestuursrapportage beoordelen we alle budgetten (zowel lasten als baten) en maken een reële inschatting van de te verwachten lasten en baten voor de nog resterende maanden van het jaar. Over de voorziene afwijkingen rapporteren wij aan u en hanteren daarbij in principe een ondergrens van € 5.000. Als wij dat zinvol en nodig vinden, dan is daar incidenteel van afgeweken.
Deze rapportage heeft alleen betrekking op het jaar 2022, zodat we de budgetwijzigingen per definitie als incidenteel aanmerken. Mochten uit de rapportage ook structurele mutaties voortvloeien, dan nemen we deze op in de Perspectiefnota 2023-2026. Daarnaast geven we in de financiële tabel aan het eind van deze bestuursrapportage aan of de afwijking incidenteel danwel structureel van aard is. Dit spraken we af in de commissie Planning & Control van februari 2020.
Kortom, de voorgestelde bijstellingen 2022 merken we als incidenteel aan.

Verloop financieel beeld in 2022
We zijn het jaar 2022 gestart met een tekort van € 1,4 mln op de primaire begroting. U heeft amendementen ingediend, de septembercirculaire is verwerkt en de afgelopen maanden heeft u ingestemd met een aantal voorstellen, waarvan de financiële consequenties ten laste van het begrotingssaldo zijn gebracht. Het tekort is daarmee teruggebracht naar afgerond € 2 ton. Zie onderstaande tabel.

 
In de tabellen hieronder geven wij de mutaties per programma weer en het effect daarvan op het begrotingssaldo en op de Algemene Reserve Vrij Besteedbaar.

Financieel beeld 2022 - 1e bestuursrapportage 2022
Tabellen: bedragen in euro's (minbedrag is nadeel)

Effecten voor de begroting 2022

Stand Algemene Reserve Vrij Besteedbaar (ARVB).
De stand van de Algemene Reserve Vrij Besteedbaar bedraagt afgerond € 9,0 mln (zie voor specificatie bijlage 2 - 8e begrotingswijziging).
Zoals hiervoor al is aangegeven, is er na deze bestuursrapportage sprake van een negatief begrotingssaldo (=tekort) 2022 van € 378.000.
Bij ongewijzigde omstandigheden zal dit tekort aan het einde van het jaar worden onttrokken aan de Algemene Reserve Vrij Besteedbaar. Daarmee komt de stand van de reserve uit op € 8,6 mln.
Dit is exclusief de effecten van de jaarrekening 2021.

Maartbrief en Meicirculaire
In mei jl. hebben wij u geïnformeerd over de Maartbrief. De uitkomst voor het jaar 2022 is een voordeel van afgerond € 600.000. De maartbrief wordt niet financieel verwerkt, dat volgt bij de meicirculaire. Het bedrag is informatief en kan nog bijgesteld worden in de meicirculaire.
Op het moment van samenstellen van deze rapportage hebben wij de meicirculaire van het gemeentefonds (Algemene Uitkering) nog niet ontvangen. Over deze circulaire informeren wij u separaat (juni). De circulaire heeft financiële effecten voor het jaar 2022.

Ontwikkelingen
Deze eerste maanden van 2022 heeft het uitbreken van de oorlog in Oekraïne een zichtbare impact op onze inwoners en ondernemers.
Bij de begroting was deze ontwikkeling niet voorzien. Zo ook de stijgende brandstof- en energieprijzen en oplopende inflatie.

We zien ons als gemeente na twee jaar corona maatregelen wederom voor een crisis gesteld, waarvoor wij alle zeilen moeten bijstellen. Het goed opvangen van vluchtelingen vraagt de eerste aandacht. Zo ook onze zorg voor onze minder draagkrachtige inwoners en ondernemers, die door deze crisis worden geraakt.
Dit vraagt wederom een forse inzet van de organisatie met verhoogde werkdruk en mogelijk consequenties voor overige taken en opdrachten tot gevolg.
Het kabinet heeft in een brief aan de Tweede Kamer het normbedrag voor de gemeentelijke opvanglocaties voor Oekraïners gecommuniceerd. Het normbedrag is vooralsnog van toepassing voor een periode van 3 tot 6 maanden en geldt niet voor particuliere opvang. Hiervoor moet de vergoeding nog worden uitgewerkt. Vooralsnog gaan wij ervan uit dat de rijksbijdrage alle gemeentelijke kosten dekt. Bij de tweede bestuursrapportage verwachten wij meer duidelijkheid.

Ondertussen is corona nog niet verdwenen, hoewel we optimistisch mogen zijn over het huidige verloop. We verwachten dat mogelijke na-effecten later dit jaar zichtbaarder worden. Zoals faillissementen onder bedrijven die konden overleven door corona steun. De krapte op de arbeidsmarkt lijkt zich ondertussen door te zetten en vertaalt zich concreet in oplopende kosten en schaarste.

De oplopende kosten zien wij mede terug in onze ICT kosten. Wij verwachten dat de markttrend van oplopende kosten voor automatisering doorzet. Dit zal zich naar verwachting de komende jaren gaan vertalen in een oplopende bijdrage voor Ons, om onze digitale dienstverlening en digitale ontwikkelingen te borgen.

Kortom, ook 2022 kenmerkt zich met een onzekere start over het verloop van het jaar. Hiermee laat de toekomst zich moeilijk voorspellen, zowel voor de inhoud van het werk als de financiële ontwikkelingen. Wij blijven daarom alert op onze inzet, prestaties en beschikbare middelen.

Corona noodfonds
Aanvragen voor de vierde tranche van het corona noodfonds konden worden ingediend tot en met 15 april. Na de beoordeling van de aanvragen is duidelijk in welke mate en op welke wijze het noodfonds is ingezet. Over de besteding van het fonds rapporteren wij separaat aan uw raad en leggen wij achteraf bij de 2e bestuursrapportage of jaarrekening 2022 verantwoording af, conform raadsbesluit van mei 2020.

Digitaal
U ontvangt deze bestuursrapportage digitaal in de vorm van een pdf. In het kader van de doorontwikkeling van onze Planning & Control verschijnt deze rapportage ook in een doorklikbare vorm via https://financien.dalfsen.nl/ en via https://dalfsen2022.1ebestuursrapportage.nl/

Procedure bestuurlijke behandeling